یکی از قطعات پر کاربرد در دستگاه های صنعتی، گیربکس است که عدم وجود آن ها، انجام برخی امور را غیر ممکن می کند. با توجه به نوع این محصول و محل استفاده، گیربکس ها کاربردهای متفاوتی خواهند داشت، اما به طور کلی وظیفه گیربکس ها، تغییر انرژی و تنظیم سرعت و گشتاور است. به همین جهت گیربکس های صنعتی انواع مختلفی نظیر گیربکس خورشیدی، گیربکس حلزونی، گیربکس هلیکال و … را شامل می شوند که در این مطلب از آلفارول به شرح کارکرد هر یک از آن ها و استفاده گیربکس در صنایع خواهیم پرداخت.
با انواع گیربکس صنعتی آشنا شوید…
گیربکس ها بر اساس عملکرد، نسبت تبدیل و نوع چرخنده در دسته بندی های متفاوتی قرار می گیرند که در زیر به شرح هر یک از آن ها پرداخته ایم.
انواع گیربکس صنعتی بر اساس عملکرد
نسبت به نوع استفاده گیربکس در صنایع، می توان آن را به دو نوع گیربکس کاهنده و گیربکس فزاینده تقسیم بندی کرد.
گیربکس کاهنده
گیربکس های کاهنده با قرار گیری میان موتور و جسم متحرک، به تولید گشتاور مورد نیاز کمک می کنند. همان طور که از نام این گیربکس هویدا است، کاهش سرعت دور موتور، سبب افزایش گشتاور خروجی خواهد شد. به عبارتی می توان گفت که نسبت افزایش گشتاور و کاهش دور در این گیربکس ها معکوس بوده و با کاهش یافتن سرعت دور موتور، با افزایش گشتاور مواجه خواهیم شد. گیربکس کاهنده نیز خود انواع متفاوتی داشته که از جمله آن ها، می توان به گیربکس های آویز، گیربکس های هلیکال و گیربکس های کراینویل پینیون اشاره نمود.
گیربکس های فزاینده
گیربکس های فزاینده را می توان نقطه مقابل گیربکس های کاهنده دانست. به گونه ای که از این نوع گیربکس در صنایع پالایشگاهی که نیاز به سرعت دور موتور بیشتری دارد، به کار برده می شود. از انواع گیربکس فزاینده، می توان برخی از گیربکس های خورشیدی را نام برد.
در زیر به شرح برخی گیربکس های کاهنده و فزاینده خواهیم پرداخت:
گیربکس های خورشیدی
بی شک در حوزه استفاده از گیربکس در صنایع، نام گیربکس های خورشیدی بیشتر به گوشتان خواهد خورد. در صورت استفاده از این گیربکس ها و دریافت بهترین عملکرد، ویژگی هایی از قبیل دور خروجی، توان الکترو موتورو تعداد دندانه ها در نظر گرفته می شود. از جمله مزایای گیربکس های خورشیدی که از پر مصرف ترین انواع این گیربکس های صنعتی هستند، می توان قابلیت کاربردی در توان و دورهای بالا، دوام مناسب، استحکام، راندمان و دقت بالا اشاره نمود. قطعا استفاده از این گیربکس ها سبب بالا رفتن عمر مفید دستگاه های صنعتی خواهد شد.
گیربکس حلزونی
وجود یک چرخ دنده حلزونی با قطر زیاد در این نوع گیربکس، دلیل نام گذاری آن است. گیربکس حلزونی کاربردهای متعددی دارد که از جمله آن ها، می توان استفاده از آن در صنایع مواد معدنی، مواد شیمیایی و تولید کود را نام برد.
گیربکس هلیکال
در گیربکس هلیکال که از دیگر گیربکس های پر طرفدار محسوب می شود، چرخ دنده ها به صورت مارپیچی قرار گرفته و نحوه کار آن، افزایش گشتاور در قسمت خروجی و با افزایش دور خواهد بود. از ویژگی های گیربکس هلیکال نیز می توان به حجم اندک، سایز کوچک، آلودگی صوتی و توان مصرفی پایین اشاره نمود. از گیربکس هلیکال در کارخانه های سنگ شکن، صنایع تولید لاستیک، کارخانه های تولید سیمان و پلاستیک سازی استفاده می شود.
گیربکس ها بر اساس نوع چرخنده و نسبت تبدیل در دسته بندی های دیگری قرار دارند که عبارتند از:
دسته بندی گیربکس بر اساس نوع چرخنده
- گیربکس شافت موازی
- گیربکس 90 درجه
- گیربکس خورشیدی
دسته بندی گیربکس بر اساس نسبت تبدیل
- گیربکس دو محور
- گیربکس سه محور
- گیربکس چهار محور
کاربرد گیربکس های صنعتی
از آن جایی که گیربکس ها در انواع مختلفی تولید می شوند، از کاربرد و استفاده گیربکس در صنعت نمی توان غافل شد. به همین جهت در این بخش به شرح کاربردهای گیربکس های صنعتی پرداخته ایم:
فولاد سازی
ویژگی هایی از قبیل ظرفیت، قدرت و دقت بالا در صنعت تولید فولاد بسیار حائز اهمیت بوده و به همین جهت از گیربکس های خورشیدی و پینیون در صنعت فولاد سازی استفاده می شود. به کمک این گیربکس ها، امکان بهره مندی از حرکتی نرم و عملکرد پایدار وجود دارد.
صنعت تولید شکر
در صنعت تولید شکر نیز از گیربکس خورشیدی و هلیکال به دلیل داشتن ویژگی هایی نظیر افزایش درصد بهره وری، راندمان مناسب و اتلاف کمتر انرژی استفاده می شود. به کمک گیربکس های ذکر شده، مدیریت گشتاور و سرعت نیروی تولید شده امکان پذیر خواهد بود.
صنعت تولید کاغذ
استفاده گیربکس در صنایع نظیر صنعت تولید کاغذ به جهت کنترل سرعت و نیرو ماشین تولید کاغذ است. بنابراین در این صنعت از گیربکس های خورشیدی استفاده می شود.
سیمان سازی
در صنعت سیمان سازی به جهت گشتاور زیاد، گیربکس های قوی نظیر گیربکس هلیکال و شافت به کار گرفته می شوند، زیرا این گیربکس ها علاوه بر اندازه و قدرت بسیار بالا، بهترین خروجی را از گشتاور تولید شده ارائه می دهند.
نحوه انتخاب گیربکس صنعتی
انتخاب درست گیربکس صنعتی، نقش مهمی را در استفاده گیربکس در صنایع و دوام و راندمان دستگاه ایفا خواهد کرد. بدین جهت به هنگام گزینش گیربکس ها باید موارد زیر مورد توجه قرار گیرد:
- توان مورد نیاز
- شرایط محیط نظیر دما و رطوبت
- نحوه انتقال دور بین موتور و گشتاور
- نوع ماشین و دستگاه
- مشخصات فنی موتور محرک
- آرایش محور انتقال قدرت
علاوه بر موارد ذکر شده، گیربکس های صنعتی در صنایع نئوپان سازی، صنایع فولاد، صنایع مس، صنایع پتروشیمی، انواع آسیاب های معادن روی و مس، دستگاه انتقال مواد در معادن و … به کار برده می شوند.
سخن پایانی
این مطلب را به معرفی انواع گیربکس صنعتی، استفاده گیربکس در صنایع و نحوه انتخاب این گیربکس ها اختصاص دادیم تا در صورتی که قصد تهیه آن ها را دارید، از اطلاعات لازم در این زمینه برخوردار باشید. گیربکس ها در انواع مختلفی تولید می شوند که هر یک کاربرد متفاوتی داشته و در صنایعی نظیر صنایع سیمان، صنایع فولاد، صنایع تولید کاغذ، صنایع نئوپان سازی و … مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین در انتخاب گیربکس صنعتی دقت بالایی به خرج دهید تا بهترین نتیجه و راندمان را کسب نمایید.