رولیک نوار نقاله

این مدل از جمله متداول‌ ترین و پر کاربرد ترین گزینه ‌های عرضه شده در بازار است. هر دو ابزار رفت و برگشت به جهت تحمل وزن در تسمه نقاله استفاده می شوند با این تفاوت که قطعه رفت دارای یک سطح جانبی تقسیم وزن روی تسمه است. ولی مدل برگشتی در سطوح زیرین استفاده می شود. شاید اصلی‌ترین مسئله در مورد تفاوت این دو همین محل قرارگیری و نرخ وزن وارده برای تحمل باشد.

رولیک برگشت چیست؟

رولیک‌ نوار نقاله برگشت، در واقع رولیک‌هایی هستند که برای برگشت نوار به ناحیه اولیه بارگیری استفاده می‌شوند. این نوع رولیک‌ها هم می‌توانند افقی باشند و هم هفتی شکل. در رولیک‌های هفتی شکل (7ای) در واقع شاهد سوارشدن دو رولر روی هم هستیم. این هفتی شکل بودن به منظور سهولت مسیریابی نوار طراحی شده است.

تا به حال با مشکلاتی نظیر پارگی نوار نقاله، خرابی غلطک ها و یا توقفات ناگهانی سیستم حمل و نقل خط تولید خود روبرو شده اید؟ اگر پاسختان مثبت است، خوب است با رولیک برگشت، کاربردها و همچنین نحوه عملکرد آن آشنا شوید. این قطعه ی کوچک اما شگفت انگیز، نقشی حیاتی در ارتقاء کارایی و طول عمر نوار نقاله شما ایفا می کند و می تواند به شما در صرفه جویی در هزینه ها و جلوگیری از اتلاف وقت و سرمایه تان کمک شایانی نماید. اما رولیک برگشت دقیقا چیست و چه کاری انجام می دهد؟ 

همانطور که پیش از این هم گفته ایم رولیک‌ ها یا رولرها اجزای استوانه‌ ای شکلی هستند که در سیستم‌ های نقاله به کار می‌ روند. وظیفه اصلی رولیک‌ ها تسهیل حرکت نوار نقاله و حمل مواد است. این اجزا به کاهش اصطکاک و سایش بین نوار نقاله و سطح حمل‌ کننده کمک می‌ کنند و باعث روان‌ تر شدن عملیات انتقال می‌ شوند. در واقع اگر بخواهیم به طور ساده عنوان کنیم که رولیک برگشت  چیست باید بگوییم رولیک هایی که در قسمت زیرین نوار نقاله جاگذاری می شوند رولیک برگشت می گویند .

رولیک برگشت نوار نقاله که با نام های رولیک هدایت کننده یا رولیک اِستِک نیز شناخته می شود، یکی از اجزای حیاتی نوار نقاله است که وظیفه ی هدایت و پشتیبانی از نوار نقاله در مسیر برگشت را بر عهده دارد. این قطعه ی ساده اما کاربردی، نقشی اساسی در حفظ ثبات، کارایی و طول عمر نوار نقاله ایفا می کند.

انواع رولیک برگشت نوار نقاله

این نوع رولیک با توجه به کاربرد و شرایط محیطی در انواع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. متداول ترین انواع این غلطک ها عبارتند از:

• رولیک برگشت افقی: این نوع رولیک، برای نوار نقاله هایی که در مسیر مستقیم حرکت می کنند، کاربرد دارد.
• رولیک برگشت V شکل: رولیک های برگشت V شکل، برای نوار نقاله هایی که دارای شیب هستند، مناسب می باشند. این نوع رولیک ها، از انحراف نوار نقاله به طرفین جلوگیری می کنند.
• رولیک برگشت با روکش لاستیکی: رولیک های برگشت با روکش لاستیکی، برای نوار نقاله هایی که مواد خشن و ساینده را حمل می کنند، به کار می روند. این روکش، از سایش و پارگی نوار نقاله جلوگیری می کند.
• رولیک برگشت استیل: رولیک های برگشت استیل، برای نوار نقاله هایی که در محیط های مرطوب یا اسیدی مورد استفاده قرار می گیرند، مناسب می باشند. این نوع رولیک ها، در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم هستند.

کاربردهای رولیک برگشت

این ابزار در صنایع مختلف و برای کاربردهای متنوعی مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از رایج ترین کاربردهای این نوع رولیک عبارتند از :

• صنعت نوار نقاله: در نوار نقاله های مختلف برای حمل و نقل مواد فله ای، بسته بندی شده و یا قطعات استفاده می شود.
• صنعت فولاد: در خطوط تولید فولاد برای حمل و نقل شمش، ورق و سایر محصولات فولادی استفاده می شود.
• صنعت معدن: در معادن برای حمل و نقل سنگ معدن، زغال سنگ و سایر مواد معدنی استفاده می شود.
• صنعت سیمان: در کارخانجات سیمان برای حمل و نقل سنگ آهک، ماسه و سایر مواد اولیه استفاده می شود.
• صنعت بازیافت: در مراکز بازیافت برای حمل و نقل ضایعات و مواد قابل بازیافت استفاده می شود.

مزایای استفاده از رولیک برگشت نوار نقاله

استفاده از این رولیک باکیفیت در نوار نقاله، مزایای متعددی را به همراه دارد که از جمله ی آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- افزایش طول عمر نوار نقاله: این ابزار با هدایت و پشتیبانی صحیح از نوار نقاله در مسیر برگشت، از سایش و پارگی زودرس آن جلوگیری می کند. این امر به طور قابل توجهی طول عمر نوار نقاله را افزایش می دهد و از هزینه های تعویض و جایگزینی آن می کاهد.

2- کاهش هزینه های تعمیرات و نگهداری: استفاده از این رولیک باکیفیت، اصطکاک و سایش بین نوار نقاله و سایر اجزای سیستم را کاهش می دهد. این امر به نوبه ی خود، نیاز به تعمیرات و نگهداری را به حداقل رسانده و از هزینه های اضافی در این زمینه جلوگیری می کند.

3- بهبود راندمان و کارایی سیستم نقاله: این نوع رولیک با حرکت روان و بی صدا، به حرکت روان تر و سریع تر نوار نقاله کمک می کند. این امر منجر به افزایش راندمان و کارایی سیستم نقاله و در نهایت، افزایش تولید و سودآوری می شود.

4- کاهش اصطکاک و سایش نوار نقاله: حلقه های لاستیکی باکیفیت در این ابزار، اصطکاک بین نوار نقاله و رولیک ها را به حداقل می رساند. این امر از سایش زودرس نوار نقاله و خرابی رولیک ها جلوگیری می کند.

5- ایجاد حرکت روان و بی صدا برای نوار نقاله: بلبرینگ های باکیفیت در این نوع رولیک، حرکت روان و بی صدا نوار نقاله را تضمین می کنند. این امر نه تنها از ایجاد سر و صدای مزاحم جلوگیری می کند، بلکه به افزایش طول عمر نوار نقاله و سایر اجزای سیستم نیز کمک می کند.

علاوه بر مزایای ذکر شده، استفاده از این رولیک می تواند به موارد زیر نیز کمک کند :

– کاهش مصرف انرژی: حرکت روان و بی صدای نوار نقاله به واسطه ی رولیک برگشت، منجر به کاهش مصرف انرژی و در نهایت، صرفه جویی در هزینه های برق می شود.

– افزایش ایمنی کار: این رولیک با هدایت و پشتیبانی صحیح از نوار نقاله، از نوسانات و حرکات ناگهانی آن جلوگیری می کند. این امر به افزایش ایمنی کار با نوار نقاله و کاهش خطر بروز حوادث کمک می کند.

– بهبود ظاهر نوار نقاله: این ابزار کاربردی با ظاهری زیبا و مدرن، می تواند به زیبایی و ارتقای ظاهر نوار نقاله نیز کمک کند.

نکاتی برای انتخاب رولیک برگشت مناسب

انتخاب این رولیک مناسب برای نوار نقاله، به عوامل مختلفی نظیر وزن بار، سرعت نوار نقاله، شرایط محیطی و بودجه ی شما بستگی دارد.

مهمترین نکات در هنگام انتخاب این ابزار عبارتند از :

– وزن بار: رولیک برگشت باید به اندازه ی کافی قوی باشد تا بتواند وزن بار منتقل شده بر روی نوار نقاله را تحمل کند.

– سرعت نوار نقاله: این نوع رولیک باید برای سرعت نوار نقاله شما مناسب باشد. برخی از رولیک ها برای سرعت های بالا طراحی شده اند و در سرعت های پایین ممکن است دچار مشکل شوند.

– شرایط محیطی: اگر نوار نقاله شما در معرض عوامل محیطی نظیر رطوبت، گرد و غبار و یا مواد شیمیایی خورنده قرار دارد، باید از رولیک برگشتی استفاده کنید که در برابر این عوامل مقاوم باشد.

– بودجه: این نوع رولیک در انواع مختلف و با قیمت های مختلفی در بازار موجود است. شما باید با توجه به بودجه ی خود، رولیکی را انتخاب کنید که از کیفیت و کارایی مناسب برخوردار باشد.

نصب و نگهداری رولیک برگشت نوار نقاله

نصب این رولیک بر روی نوار نقاله، فرآیندی نسبتاً ساده است که می توان با کمی دقت و ظرافت آن را انجام داد. با این حال، اگر تجربه ی کافی در این زمینه ندارید، بهتر است از یک تکنسین متخصص کمک بگیرید.

مراحل کلی نصب رولیک برگشت عبارتند از :

1- آماده سازی محل نصب: ابتدا باید محل نصب این رولیک بر روی نوار نقاله را به طور دقیق مشخص کنید. سپس، این محل را از هرگونه آلودگی و یا مانع پاکسازی کنید.

2- نصب فریم: اگر این رولیک شما دارای فریم است، باید فریم را در محل مورد نظر نصب کنید. برای این کار از پیچ و مهره های مناسب استفاده کنید.

3- نصب رولیک: رولیک را بر روی محور مربوطه قرار دهید و از محکم بودن آن اطمینان حاصل کنید. سپس، حلقه های لاستیکی را در دو طرف رولیک نصب کنید.

4- تنظیم کشش نوار نقاله: پس از نصب این ابزار، باید کشش نوار نقاله را به طور دقیق تنظیم کنید. این امر برای اطمینان از حرکت روان و بی صدای نوار نقاله ضروری است.

نکات مهم نگهداری از رولیک برگشت نوار نقاله

برای حفظ کارایی و طول عمر این رولیک ، باید به طور مرتب آن را مورد بازرسی و نگهداری قرار داد.

مهمترین اقدامات در زمینه ی نگهداری از رولیک برگشت عبارتند از:

1- بازرسی منظم: به طور مرتب این رولیک را از نظر هرگونه آسیب دیدگی، سایش و یا خوردگی بررسی کنید.

2- روانکاری: بلبرینگ های رولیک را به طور مرتب با گریس مناسب روانکاری کنید.

3- تنظیم کشش نوار نقاله: کشش نوار نقاله را به طور مرتب بررسی و تنظیم کنید.

4- تعویض قطعات فرسوده: در صورت مشاهده ی هرگونه قطعه ی فرسوده، باید آن را با قطعه ی جدید تعویض کنید.

با انجام اقدامات پیشگیرانه ی مناسب، می توانید از بروز مشکلات و خرابی های زودرس در رولیک برگشت جلوگیری کنید و طول عمر آن را به طور قابل توجهی افزایش دهید.

نکات ایمنی در هنگام کار با رولیک برگشت

کار با این رولیک می تواند خطرات بالقوه ای را به همراه داشته باشد. مهمترین نکات ایمنی در هنگام کار با این ابزار عبارتند از :

– قبل از شروع کار با رولیک ها، از خاموش بودن نوار نقاله و قفل بودن منبع برق آن اطمینان حاصل کنید.

– از لباس ها و تجهیزات ایمنی مناسب نظیر دستکش، عینک و کفش ایمنی استفاده کنید.

– هنگام کار با رولیک ها، از قرار دادن دست ها و انگشتان خود بین رولیک ها و قاب نوار نقاله خودداری کنید.

– از ابزار و تجهیزات مناسب برای کار با رولیک ها استفاده کنید.

– در صورت مشاهده ی هرگونه آسیب دیدگی در رولیک ها یا نوار نقاله، از کار با آنها خودداری کنید.

– دستورالعمل های ایمنی ارائه شده توسط سازنده ی رولیک ها را به دقت دنبال کنید.

رولیک های رفت نوار مقاله

رولیک رفت به عنوان یکی از کاربردی‌ترین و اصلی‌ترین اجزای دستگاه نوار نقاله به شمار می‌رود. این نوع رولیک که از انواع طبقه‌بندی رولیک‌ها در صنعت محسوب می‌شود، عملکردهای خوبی را حاصل می‌کند. رولیک رفت و انواع دیگر رولیک، وظایف متنوعی را هموار می‌کنند. اما خطوط انتقال مواد، پرطرفدارترین متقاضی رولیک‌ها را تشکیل می‌دهد. 

رولیک رفت یکی از قطعات حیاتی در خطوط انتقال مواد است. این نوع، مسئول تحمل بیشترین فشار در نوار نقاله هستند که اگر به درستی بالانس نشوند یا استانداردهای لازم را نداشته باشند، ممکن است روی دیگر قطعات و نوار نقاله تأثیرات زیادی داشته باشند. نوع رفت در سطوح جانبی نوار نقاله قرار دارند تا وزن مواد انتقالی را تحمل کنند و تحت تست‌های مختلفی مانند: اصطکاک، بالانس و آب‌بندی به روش غرقابی قرار گرفته که باعث می‌شوند در برابر نفوذ آب و ذرات مقاومت نشان دهند. هرچند محصولات استاندارد هستند، اما می‌توان آن‌ها را بر اساس درخواست مشتریان به شکل غیر استاندارد تولید کرد. از مزایای بی شمار آنها می توان به مقاومت در برابر محیط‌های آلوده و تحمل وزن‌های سنگین اشاره کرد.

رولیک رفت نوار نقاله چیست؟

صنعتگران به خوبی می‌دانند که وسیله اصلی و نگهدارنده در نوار نقاله رولیک (roller) است. وسعت کاربرد رولیک‌ها سبب تنوع آن‌ها می‌شود. رولیک رفت (carrying roller) یکی از قطعاتی است که بیشترین اصطکاک را در نوار نقاله‌ها تحمل می‌کند. بیایید اینگونه به قضیه نگاه کنیم، در صورتی که رولیک رفت در نوار نقاله یا تسمه نقاله وجود نداشته باشد چه می‌شود؟ عدم وجود این قطعه موجب می‌شود که بالانس یا میزان تعادل نوار نقاله به هم ریزد. در واقع این وسیله یا قطعه، میزان اصطکاک بالایی را متحمل می‌شود. عدم وجود رولیک رفت، بیشترین تاثیر منفی را روی عملکرد نوار نقاله می‌گذارد.

ساختار رولیک رفت به گونه‌ای طراحی شده است که جزئی‌ترین میزان نفوذ یا جذب ذرات آب یا گرد و غبار را دارد. وزن مواد انتقالی در واقع به سبب وجود رولیک رفت تحمل می‌شود. رولیک‌های رفت‌ سبب تحولی در سیستم‌های کانوایر که از مهم‌ترین تجهیزات حمل و نقل مواد هستند، شده است.

محل قرارگیری رولیک‌های رفت

بسته به اینکه سیستم کانوایر به چه صورت است، رولیک رفت می‌تواند در قسمت‌های مختلفی استفاده شود:

• زیربنای نوار نقاله

رولیک رفت در قسمت بالایی نوار نقاله قرار می‌گیرد. تسمه نقاله‌ها به راحتی می‌توانند روی آن حرکت کنند و مواد را بدین صورت جابجا کنند.

• نقاط تغییر حرکت

همان‌طور که می‌دانید تسمه نقاله‌هایی هستند که به تغییر جهت نیز نیاز دارند زیرا گاهی اوقات حرکت مواد باید به جهتی دیگر متمایل شود. رولیک رفت با قرارگیری در نقاط تغییر جهت که معمولاً در انتهای تسمه‌ها است، این وظیفه را انجام می‌دهد.

• قسمت تحتانی مواد انتقالی

رولیک رفت همچنین می‌تواند به صورت مستقیم زیر مواد قابل انتقال قرار گیرد. نکته حائز‌اهمیت اینکه رولیک باید با وزن مواد سازگاری داشته باشد تا بتواند به راحتی سبب انتقال مواد گردد.

• به عنوان پایین‌بر و بالابر

در برخی موارد لازم است که نوار نقاله‌ها عملیات بالا یا پایین‌بری را انجام دهند. در نقاطی که ارتفاع وجود دارد رولیک رفت نقش مهمی در حمل و نقل مواد ایفا می‌کند.

• در جهت انتقال بزرگترین بارها

نوار نقاله‌ها در صنعت می‌توانند بارهای بسیار سنگین که حمل و نقل آن از عهده نیروی کار خارج است، را جابجا کنند. بنابراین رولیک رفت نیز در این نوار نقاله‌ها با توجه به اوزان بالا در نواحی که بارهای بزرگ وجود دارد، نصب می‌شوند.

• نقاط بارگیری و تخلیه

در نقاط مذکور برای جریان داشتن مواد در یک جهت معین از رولیک رفت استفاده می‌گردد.

اجزای رولیک رفت نوار نقاله

در کلیت رولیک‌های رفت دارای دو قسمت قابل تعویض و یک محور مرکزی هستند. بخش خراش دهنده قابل تعویض حاوی سطح خراش دهنده و یک پایه است. این نوع رولیک یک براکت در پایه خود دارد و بدنه آن از سطح خراش دهنده تا پایه تشکیل می‌گردد. این رولیک می‌تواند کاربری نوار نقاله در هنگامی که چندین خط می‌توانند به هم برسند را افزایش دهد.

کاربرد رولیک‌ رفت نوار نقاله

رولیک رفت به طور کلی در صنایع انتقال مواد، صنعت کاغذ، سیمان، چوب و صنایع غذایی به کار می‌آید. در این بخش، کاربردهای رولیک رفت را به صورت تیتروار معرفی می‌کنیم:

• تجهیزات کشاورزی
• صنایع کاغذ و چوب
• صنعت خودروسازی، هواپیماسازی و مونتاژ قطعات
• دسته‌بندی و بسته‌بندی مواد غذایی، دارویی یا شیمیایی
• صنعت معدن و زغال سنگ
• چاپ و لیبل زنی
• انواع حمل و نقل یا شاخه‌هایی مانند الکترونیک

مزایای رولیک رفت در صنعت

رولیک‌های رفت در نقطه مقابل یکی از انواع رولیک به نام رولیک برگشت قرار دارند. همچنین گاهی از رولیک رفت به عنوان رولیک فلزی نام برده می‌شود. در این بخش قصد داریم تا مزایای این رولیک کاربردی را مورد بررسی قرار دهیم:

• جابجایی مواد

همان‌طور که در بخش کاربردهای رولیک شفاف سازی کردیم، رولیک رفت می‌تواند به جابجایی موثر و بی‌وقفه انواع مواد کمک شایانی کند. انتقال مواد از نقطه صفر به نقاط دیگر به صورت پیوسته و موثر، اصلی‌ترین مزیتی است که این رولیک در صنعت انتقال مواد بر عهده دارد.

• کاهش یا رفع اصطکاک

شاید بتوان دومین مزیت مهم این رولیک را کمک به کاهش اصطکاک نام برد. این نوع رولیک‌ها سطح میان رولیک با نوار نقاله را کاهش می‌دهند. این حرکت سبب کاهش انرژی مصرفی و عملکرد خوب تسمه نقاله می‌شود.

• پایداری سیستم

بهبود کارایی سیستم که سبب بهره‌مندی بیشتر از آن نیز می‌شود، از دیگر مزایای رولیک رفت است. پایداری که این نوع رولیک به تسمه نقاله می‌دهد، موجب جابجایی مواد به صورت ایمن می‌شود.

• کاهش میزان فرسودگی و خرابی

در نهایت رولیک رفت باعث کاهش خرابی و سایش می‌گردد. این رولیک از تماس مستقیم نوار نقاله با سطوح خشن و زبر جلوگیری می‌کند. بدین شکل نقش بسزایی در محافظت از نوار نقاله دارد.

• نصب راحت

کاربران و مصرف‌کنندگان می توانند با اطمینان از نصب و نگهداری آسان این نوع رولیک، به خرید آن بپردازند. زیرا استفاده از این قطعه، فرمول پیچیده‌ای ندارد.

• تعمیر و تعویض قطعات

اگر رولیک رفت به تعمیر و تعویض قطعات نیاز داشته باشد، با صرف هزینه اندک می‌توان این مهم را انجام داد. در مقابل برخی از صنعتگران پرسی بودن این قطعه را از معایب آن می‌شمارند.

عملکرد رولیک فلزی یا رفت

این نوع رولیک در سطوح جانبی یا تحتانی نوار نقاله قرار می‌گیرد. بدین سبب باعث تحمل کردن وزن مواد انتقالی می‌گردد. کاهش اصطکاک، بالانس رولیک و آب بندی آن به روش غرقابی آیتم‌هایی هستند که برای عملکرد موثر، مورد بررسی قرار می‌گیرند. پس از آن نفوذ انواع ذرات اعم از رطوبت یا گرد و غبار به داخل این قطعه صورت نمی‌گیرد. پس مقاومت در برابر آلودگی از نتایجی است که با این تست‌ها حاصل می‌شود. دوام و پایداری حرف اول را در عملکرد موثر رولیک رفت می‌زند.

برای افرایش عمر آنها چه کاری باید کرد؟

رولیک‌ ها در انتقال مواد و محصولات در صنایع مختلف نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. از صنایع معدنی و ساختمانی تا صنایع غذایی و دارویی، آنها به عنوان اجزای اساسی تسمه نقاله‌ها استفاده می‌شوند و برای افزایش عمر مفیدشان در شرایط محیطی دشوار، باید به کیفیت ساخت، آب‌بندی صحیح، استفاده از بلبرینگ با کیفیت و لوله‌های با ضخامت مناسب توجه کرد و باید بگوییم استانداردهایی مانند: ISO، DIN، GIS و CEMA برای تولید آنها مطابق با نوع کاربری آن‌ها نیز تعیین شده است.